Πρόσφατα ο PhARMA Innovation Forum (PIF) εξέφρασε την έντονη ανησυχία του αναφορικά με τα επίσημα στοιχεία της ΕΚΑΠΥ (Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας) που κοινοποιήθηκαν με καθυστέρηση άνω του έτους στις εταιρείες-μέλη. Τα στοιχεία αποτυπώνουν, για μία ακόμη χρονιά, τα προβήματα της διαχείρισης του δημόσιου προϋπολογισμού για τα καινοτόμα νοσοκομειακά φάρμακα και του αντίστοιχου μηχανισμού υποχρεωτικών επιστροφών.
Οριακή η πτώση του νοσοκομειακού clawback
Πιο συγκεκριμένα το νοσοκομειακό clawback για τα φάρμακα άνω των 30 ευρώ ανήλθε στο 79,8% για το πρώτο εξάμηνο του 2024, έναντι 83% την ίδια περίοδο του 2023 – μια οριακή πτώση, πολύ μακριά από την πρόβλεψη για 69% που το ίδιο το Υπουργείο Υγείας επαναλάμβανε τους τελευταίους μήνες.
Αυτό σημαίνει ότι το κράτος κάλυψε και πάλι μόλις 2 στις 10 καινοτόμες θεραπείες για ασθενείς με σοβαρές παθήσεις όπως καρκίνο, αυτοάνοσα, σπάνια και άλλα χρόνια και απειλητικά για τη ζωή νοσήματα. Παρά τον κρίσιμο ρόλο αυτών των φαρμάκων στη δημόσια υγεία –καθώς τεκμηριωμένα παρατείνουν την επιβίωση, μειώνουν επιπλοκές και βελτιώνουν την ποιότητα ζωής– η Πολιτεία εμμένει σε μια υποχρηματοδότηση, μετακυλίοντας το βάρος του κόστους στις βιοφαρμακευτικές εταιρείες.
Σε αυτό το πλαίσιο, το PhARMA Innovation Forum ζήτησε και πραγματοποίησε άμεσα συνάντηση με τον Υπουργό Υγείας και παρακολουθεί στενά τις επόμενες εβδομάδες τη δέσμευση που ανέλαβε ο Υπουργός Υγείας κατά τη συνάντηση, για διόρθωση που θα επέλθει με τα σημειώματα του Β’ εξαμήνου ’24 και θα περιορίσει τις υποχρεωτικές πληρωμές για τα καινοτόμα νοσοκομειακά φάρμακα στο 69% για το σύνολο του έτους. Σε διαφορετική περίπτωση, αναμένει το Υπουργείο να προχωρήσει όπως δεσμεύτηκε σε αναδρομική δημοσιονομική παρέμβαση, ώστε να επιτευχθεί τουλάχιστον αυτός ο στόχος.
Ωστόσο η διόρθωση αυτή ακόμη και αν επιβεβαιωθεί στην πράξη, είναι προφανές ότι δεν αρκεί για να άρει το αδιέξοδο στο οποίο έχει περιέλθει η διάθεση καινοτόμων θεραπειών στην Ελλάδα. Οι συνέπειες αυτής της υποχρηματοδότησης είναι ήδη ορατές. Οι ασθενείς εκτίθενται σε αυξημένο κίνδυνο καθυστερήσεων, αποκλεισμών ή διακοπών πρόσβασης στις πλέον καινοτόμες θεραπείες. Η διάθεση νέων φαρμάκων στην ελληνική αγορά καθίσταται όλο και πιο αβέβαιη, ενώ η χώρα συνεχίζει να υποβαθμίζεται ως προορισμός επενδύσεων στην κλινική έρευνα.
Η εντεινόμενη υποχρηματοδότηση των καινοτόμων θεραπειών δεν συνιστά απλώς λογιστικό πρόβλημα
Ακριβώς για τους παραπάνω λόγους, προτείνεται η άμεση και ουσιαστική αύξηση του προϋπολογισμού για τα νοσοκομειακά φάρμακα, κάλυψη από τον κρατικό προϋπολογισμό του κόστους προστασίας των φαρμάκων κάτω των 30 ευρώ – που αύξησε τις επιστροφές κατά 12 μονάδες το Α΄ εξάμηνο του ‘24– και άρση της χρήσης του clawback ως αποκλειστικού κριτηρίου κατά τη διαδικασία διαπραγμάτευσης, ώστε να συνεκτιμάται η κλινική αξία κάθε καινοτόμου θεραπείας στην αποζημίωση, όπως γίνεται σε κάθε άλλο ευρωπαϊκό κράτος.
Το PhARMA Innovation Forum υπενθυμίζει ότι εντεινόμενη υποχρηματοδότηση των καινοτόμων θεραπειών δεν συνιστά απλώς λογιστικό πρόβλημα. Είναι ένα κρίσιμο εθνικό διακύβευμα που αφορά τη δημόσια υγεία και τη συνολική αναπτυξιακή προοπτική της χώρας. Η κυβέρνηση οφείλει να παρέμβει με αποφασιστικότητα και γνώμονα τον ασθενή
