Το 2024, το ζήτημα του υπερβολικού κόστους στέγασης αναδείχθηκε σε έναν από τους πιο πιεστικούς παράγοντες που καθορίζουν τη ζωή των νέων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με την Ελλάδα να βρίσκεται στο επίκεντρο της συζήτησης. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε χθες η Eurostat, το 9,7% των νέων ηλικίας 15-29 ετών στην ΕΕ ζούσε σε νοικοκυριά που διέθεταν τουλάχιστον το 40% του διαθέσιμου εισοδήματός τους για στέγαση. Το ποσοστό αυτό ξεπερνά κατά ενάμιση μονάδα το μέσο όρο του γενικού πληθυσμού (8,2%), δείχνοντας ότι οι νέοι πλήττονται εντονότερα από την αύξηση των στεγαστικών δαπανών.
Η εικόνα διαφοροποιείται σημαντικά από χώρα σε χώρα, με την Ελλάδα να καταγράφει το υψηλότερο ποσοστό υπερβολικού κόστους στέγασης στην Ευρώπη: 30,3% των νέων δαπανούν σχεδόν το μισό τους εισόδημα για την κατοικία. Δεύτερη στη σχετική κατάταξη εμφανίζεται η Δανία με 28,9%, ενώ ακολουθούν οι Κάτω Χώρες (15,3%), η Γερμανία (14,8%) και η Σουηδία (13,5%). Στον αντίποδα, χώρες όπως η Κροατία (2,1%), η Κύπρος (2,8%) και η Σλοβενία (3,0%) καταγράφουν εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα στεγαστικής επιβάρυνσης, στοιχείο που αντανακλά τόσο τις τοπικές αγορές κατοικίας όσο και το διαφορετικό μοντέλο κοινωνικής πολιτικής.
Η Ελλάδα παρουσιάζει μια ιδιαιτερότητα που εντείνει την προβληματική εικόνα. Παρά το γεγονός ότι οι νέοι εγκαταλείπουν το πατρικό σπίτι σε μέση ηλικία τα 30,7 έτη –πολύ αργότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο των 26,2–, όταν τελικά το επιχειρούν, βρίσκονται αντιμέτωποι με τις μεγαλύτερες δυσκολίες στη στέγαση. Σε αντίθεση, στις σκανδιναβικές χώρες, όπου η ανεξαρτητοποίηση πραγματοποιείται πολύ νωρίτερα (21-22 ετών), το υπερβολικό κόστος στέγασης για τους νέους είναι υψηλό αλλά όχι τόσο δραματικό όσο στην ελληνική περίπτωση.
Το παράδοξο αυτό φανερώνει ότι η καθυστέρηση στην έξοδο από το οικογενειακό περιβάλλον δεν λειτουργεί ως ασπίδα απέναντι στο κόστος, αλλά μάλλον ως ένδειξη των δυσκολιών που θα συναντήσουν οι νέοι στην προσπάθειά τους να δημιουργήσουν ένα αυτόνομο νοικοκυριό. Η έλλειψη προσιτής κατοικίας, οι υψηλές τιμές ενοικίων, η αύξηση των βραχυχρόνιων μισθώσεων και οι περιορισμένες απολαβές στην αγορά εργασίας δημιουργούν ένα εκρηκτικό μείγμα που καθιστά τη στέγαση μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τη νεότερη γενιά στην Ελλάδα.
Πηγή: dnews.gr